Vooruitstrevende Vrouwen in de Wetenschap
Wetenschap is in essentie een zoektocht naar grote waarheden. Gedreven door nieuwsgierigheid, een verlangen naar kennis en gestuurd door innovatie, is het een wereld die cultuur en gender overstijgt. Er zijn altijd innovatieve, gedurfde en baanbrekende vrouwelijke wetenschappers geweest met een onoverkomelijke waarde, wier ontdekkingen onze beschaving hebben helpen vormen. Hun dapperheid, vastberadenheid en weigering om hun genialiteit te compromitteren heeft hen te allen tijde doordrongen van een moed die overeenkomt met hun buitengewone intellect. Dankzij een veranderend landschap van gelijkheid en de opmerkelijke inspanningen van vrouwelijke wetenschappers en de stichtingen die hen ondersteunen, krijgen hun bijdragen aan ons begrip van het universum waarin we leven eindelijk de erkenning die ze verdienen.
De wetenschappen hebben, wegens hun aard als discipline, altijd geprofiteerd van degenen die beschikten over een niet aflatende nieuwsgierigheid, intellect en de bereidheid om echte veranderingen in de wereld en het individuele leven teweeg te brengen. Als zodanig heeft de wetenschap altijd opmerkelijke vrouwelijke geesten en pioniers gekend, waarbij velen complete aspecten in hun gekozen vakgebied revolutioneerden. Hun bijdragen kunnen worden teruggevoerd tot het Oude Egypte, waar Merit Ptah, naar verluidt de eerste professionele verloskundige, de eerste principes van de verloskundige geneeskunde vastlegde en talloze anderen inspireerde met de levens die zij redde en die zij ter wereld bracht.
Hoewel vrouwen consequent een belangrijke rol hebben gespeeld in het bevorderen van wetenschappelijk gedachtegoed en ontdekkingen, is het niet te ontkennen dat de geschiedenis heeft nagelaten om hun prestaties te eren, zoals hun belang vereist. Er zijn voorbeelden van vrouwen wier prestaties keer op keer werden overschaduwd door hun mannelijke tegenhangers, en die pas nu, in de 21e eeuw, geëerd worden voor de veranderingen en vernieuwingen die zij teweeg hebben gebracht.
Een van deze verborgen figuren was Rosalind Franklin, die vooruitstrevend werk verrichtte dat leidde tot baanbrekende ontdekkingen in de aard van het DNA, en haar hele leven wijdde aan haar werk op röntgendiffractiebeelden van de bouwstenen van het leven. Toch waren het haar mannelijke teamleden die in 1962 de Nobelprijs voor de Geneeskunde wonnen. Opmerkelijk genoeg gebeurde dit niet één keer, maar twee keer, waarbij haar werk aan de moleculaire structuur van virussen ertoe leidde dat een ander mannelijk teamlid in 1982 de Nobelprijs voor de Scheikunde won. Franklin staat niet alleen in deze gebeurtenissen: Mileva Maric-Einstein, Henrietta Swan Leavitt en Vera Cooper Rubin ervoeren allemaal een vergelijkbaar lot.
De toekomst van vrouwen in de wetenschap ziet er aanzienlijk rooskleuriger uit en er wordt verwacht dat de genderkloof in de STEM-disciplines Wetenschap, Techniek, Bouwkunde en Wiskunde de komende decennia verder zal verkleinen en dichten, dankzij een reeks van opwaartse trends. Dit is te danken aan een aantal factoren en er is geen tekort aan opvallende wetenschappelijke prestaties die de afgelopen jaren door opmerkelijke vrouwen zijn aangevoerd.
In 2019 werden grote sprongen voorwaarts gemaakt voor vrouwen in de wetenschap en werd een symbolische en baanbrekende prestatie geleverd in de vorm van de allereerste ruimtewandeling met enkel vrouwen, ondernomen door de astronauten Christina Koch en Jessica Meir. In dit uitdagendste gebied van wetenschappelijk onderzoek wordt de weg vrijgemaakt voor een grotere vrouwelijke vertegenwoordiging in ruimtevaartprogramma's over de hele wereld, om zo duidelijk te laten zien dat er voor de vrouwen van vandaag en morgen eenvoudigweg geen grenzen zijn aan wat mogelijk is.
De afgelopen jaren ontstond er een schat aan programma's en sponsorpakketten om niet alleen eer te bewijzen aan de grootse vrouwen uit de wetenschappelijke geschiedenis, maar ook om een nieuwe generatie van vrouwelijke wetenschapspioniers te stimuleren. De Royal Society Rosalind Franklin Award geeft sinds 2003 financiële steun aan vrouwen die hun wetenschappelijk onderzoek verder willen ontwikkelen en het UNESCO Women in Science-programma biedt aanzienlijke subsidies aan om diegenen te helpen die hun vakgebied tot grotere hoogten willen ontwikkelen. De steun van deze en andere organisaties heeft keer op keer bewezen dat het ondersteunen van vrouwen in de Wetenschap, Technologie, Bouwkunde en Wiskunde niet alleen gunstig is voor de gebieden waarbinnen ze werken en studeren, maar ook voor onze algehele beschaving.
Bewijs van veranderende tijden en veranderende houdingen ten opzichte van vrouwen in de wetenschap is vandaag de dag overal te vinden, en vooral in het publieke bewustzijn over historische vrouwelijke wetenschappers. Er worden grote inspanningen geleverd om hulde te brengen aan hun prestaties, vaak tegen een achtergrond van vijandigheid en intolerantie, en de pioniersgeest van deze vernieuwers wordt gebruikt om iedereen te inspireren in het volgen van hun nieuwsgierigheid en het blootleggen van grote waarheden.
Er heerst een gevoel van publiek belang en urgentie in het onthullen en verkennen van de onbekende verhalen van dergelijke vrouwen en ervoor te zorgen dat hun erfenis nooit meer aan de zijlijn van de geschiedenis komt te staan. Populaire boeken zoals Hidden Figures weerspiegelen deze essentie van nieuwsgierigheid en respect, en brengen de lezers in vervoering met verhalen over moed en doorzettingsvermogen die de manier waarop we vandaag de dag leven positief hebben beïnvloed. Ook culturele evenementen, zoals De internationale dag van vrouwen en meisjes in de wetenschap van de Verenigde Naties, moedigen ons allen aan om stil te staan bij het belang van vrouwelijke wetenschappers en de manieren waarop inclusiviteit en aanmoediging ten goede komen aan ons allen.
Sunita Williams, Amerikaanse astronaut en recordhouder voor de meeste ruimtewandelingstijd bereikt door een vrouw, heeft er haar persoonlijke missie van gemaakt om vrouwen en meisjes te motiveren om de wetenschappen in te gaan, waarbij ze poëtisch en krachtig beweert dat de eindeloosheid van de ruimte de enige beperking is voor wat de genialiteit van de menselijke geest, ongeacht het geslacht, kan bereiken. De vrouwen in de wetenschap hebben zowel in het heden als in het verleden gestreefd naar de bevordering van menselijke kennis en verlichting, ondanks de vele sociale omstandigheden die niet altijd in hun voordeel zijn. Absolute gelijkheid is misschien nog niet bereikt, maar het wordt met de dag duidelijker dat de curve van de geschiedenis zich blijft buigen.