Kunst en architectuur

MAJESTUEUZE MATTERHORN:
ACHTER DE LENS

EEN SYMBOOL VAN EEUWIGHEID EN STOUTMOEDIGE SCHOONHEID

De adembenemende aantrekkingskracht van deze berg vormt al eeuwenlang een inspiratiebron voor talloze artiesten. John Ruskin, de grote kunst- en sociaalcriticus uit het Victoriaanse tijdperk, verklaarde het tot “de nobelste klif in Europa”. Hij schilderde de Matterhorn niet alleen, maar nam er ook de eerste foto van in 1849.

Ook vandaag de dag blijft deze majestueuze berg artiesten en toeschouwers betoveren. Zijn memorabele zwart-witfoto’s van de berg hebben Nenad Saljic twee National Geographic Awards opgeleverd en de eer om uitgeroepen te worden tot Photographer of the Year tijdens de Sony World Photography Awards van 2013. Nenad is geboren in Kroatië en raakte op slechts twaalfjarige leeftijd tijdens een schoolreis gefascineerd door de bergsport. Zeven jaar laten beklom hij de Mont Blanc. Maar pas toen hij de 40 al gepasseerd was, kwam hij voor het eerst oog in oog te staan met de betoverende Matterhorn.

“Het was liefde op het eerste gezicht”, geeft Nenad toe, die nu in Zermatt woont, vanwaar hij verbazingwekkende uitzichten heeft op zijn geliefde berg. Hij begon in 2009 met het fotograferen van de Matterhorn, een project dat vele jaren in beslag nam, tot 2015.

Matterhorn: Portrait of a Mountain.

Deze bevredigende bedrijvigheid resulteerde in duizenden portretten, waarvan een selectie gebundeld werd in zijn boek "Matterhorn: Portrait of a Mountain." Het bestaat uit 43 zwart-witfoto’s, vergezeld van een tijdlijn met de belangrijkste gebeurtenissen in de geschiedenis van de Matterhorn.

“Er zijn verschillende aspecten van de Matterhorn die me aangetrokken hebben”, zegt Nenad. “Vanuit artistiek perspectief is het een van de meest magnifieke bergen ter wereld – met zijn piramidevorm en afgezonderde ligging zou je kunnen zeggen dat het de ideale berg is. De Matterhorn produceert zelfs zijn eigen banierwolken door de speciale atmosferische omstandigheden.”

De rijke geschiedenis van de Matterhorn spreekt Nenad ook aan. De berg werd lange tijd als ontoegankelijk bestempeld en werd pas voor het eerst beklommen lang nadat de meeste andere hoge toppen van de Alpen al waren bereikt. Uiteindelijk slaagde Edward Whymper er in 1865 in om de berg te bedwingen, waarmee de gouden eeuw van het alpinisme tot een succesvol einde werd gebracht.

“De triomf en tragedie van deze heldendaad is het toppunt van het menselijke verlangen om te ontdekken en onze grenzen te verleggen, waarbij we tegelijkertijd eraan herinnerd worden hoe groot en hoe klein we zijn”, verklaart Nenad. “De Matterhorn is een product van geologische processen die de mensheid en ons concept van tijd overstijgen.”

Hij is een ervaren bergbeklimmer en speleoloog, maar nog nooit heeft een berg zo’n indruk op hem gemaakt. “Ik geloof dat er een boeddhistisch gezegde is dat je het beste uitzicht over een berg niet hebt op de top, want als je er eenmaal bovenop staat, kun je de berg zelf niet zien. Dat is op zijn minst een mooi filosofisch excuus”, zegt hij. De betovering heeft zijn kracht nog lang niet verloren: Nenad heeft het gevoel dat de tijd langzamer gaat als hij aan het werk is en uiteindelijk lijkt hij zelfs helemaal stil te staan.

Foto: Nenad Saljic.